Tarih, 03.07.2020, haber kanallarından birini açtım. Haberde Hendek (Sakarya)’de havai fişek üretilen fabrikada patlama olduğundan bahsediliyordu. İlk etapta düşündüm ki bu fabrikada daha önce yaşanılan patlamadan bahsediliyor. Her halde o patlamanın yıl dönümünde ölenleri yâd etmek ve kazayı hatırlatmak suretiyle havai fişek ve diğer tehlikelere hamil fabrika ve diğer iş yerlerinde tedbirli davranılması noktasında uyarılarda bulunmak istenilmiştir.
Haberin alt yazısını okuduğumda yukarıdaki düşüncemin yersiz olduğunu anladım. Çünkü kaza ve haberi yeni idi. Geliyorum diyen kaza gerçekleşmişti.
Haberi işitip, okuyup anladığımda sebep-sonuç ilişkilerine dayanan daha önce yaptığım tahminlerden birisinin daha oluştuğuna şahit oldum. Şahit olduğum “Geliyorum” diyen kaza idi.
Yıllardır araştırmaya, delillere, sebep-sonuç ilişkilerine, problemi ortaya çıkarıp çözüm yollarını tavsiye etmeye, bilimselliğe, tüm değerlere dayalı, yanlışlıkları bertaraf edici… gazetecilik yaparım. Anlattığım konularda objektif olmaya özen gösteririm.
Üzerinde durup çok sayıda tavsiyelerde bulunduğum konulardan birisidir havai fişek üretilen fabrikaların ve patlamaya hazır diğer iş yerlerinin durumu. Neden tavsiyede bulunuyorum? Sebebini de en kestirme olarak şu şekilde ifade etmek en doğrusu olsa gerek: Bu iş yerlerinin patlamaya hazır olmasıdır.
Hendek’teki havai fişek fabrikasında en son 4. Patlama meydana geldi. Bu patlamada 195 kişilik iş yerinde 7 ölü, 126 yaralı, 20 ev kullanılamayacak şekilde, çevre ev ve iş yerleri azımsanmayacak
şekilde zarar gördü. Ayrıca o bölgede bitki, hayvan ve diğer varlıklara zarar verdiği görüldü.
Bu patlamayı ve diğer patlamaları incelediğimizde çok sayıda kusurun var olduğu ortaya çıkmıştır ve çıkmaktadır. Bu kusurlar % 90 itibariyle insanlardan kaynaklanmaktadır. Nelerdi bunlar?
Yetkili uzmanların da ifade ettiği gibi havai fişek üretilmesi için yapılan binalar, üretim için uygun yapıya sahip değildir. Fabrikanın yaşam yerlerine biraz daha uzak mesafeye inşa edilmesi gerekir. Depoların hammadde ve üretilen patlayıcı maddeleri saklamaya uygun olmadığı görüldü. Bir kere üretilen 110 ton havai fişeğin bir arada bulundurulması en büyük tehlikedir. Peki, ne yapılabilir?
Üretilen malların küçük boyutlarda birbirlerine uzak depolarda saklanması uygun olur. Korona virüs mazeret gösterilerek 110 ton patlayıcı maddenin bir araya depolandığı söylendi. Bu, o kadar yanlış ki daha önceleri değişik yerlerde onlarca patlama meydana geldi. Bu patlamaların olduğu dönemlerde de herhangi bir salgın hastalık ya da buna benzer bir durum mu vardı? Farz edelim ki böyle bir durum var. Üretimi yavaşlatmak doğru olmaz mıydı?
Ülkemizde ne hazindir ki patlamaya ve yangına davetiye çıkaran fabrika ve iş yerlerinde kurallara uygun yapılar yapılmayıp tedbirler alınmamaktadır. Nelerdir bunlar?
Binaların yerleşim yerlerine ya da yakınlarına yapılmaması, dayanıklı binaların yapılmaması, İş güvenliği eğitimi alınmayıp İş güvenliği uzmanlarının önerilerine kulak verilmemesi, yangın söndürme tertibatının yetersiz olması gibi söyleyebiliriz
Patlayıcı maddelerin, petrol istasyonlarının, diğer yanıcı ve yakıcı maddelerin üretim ve depolama yerlerinin yerleşim yerlerinin dışına,
depoların çok sayıda ve birbirine uzak yapılması, yangın tertibatlarının dünya standartlarına uygun olması gerekmektedir.
Hendek’te ki havai fişek fabrikasında çalışan Gülizar ERDOĞAN (48)’ın 07.07.2020 tarihinde söylemiş olduklarından bir bölümüne burada yer vermek doğru olacaktır.”Bir gün öncesinde patlayacak diye uyardık. Muska (Çin Mahallesi) isimli torpilin depolarda ısınıp patlaması ile meydana geldi. Patlamadan bir gün önce ısınan malları soğutmuş ve paketlemiştik…”
Buluşmak dileği ile. Hoşça kalınız.
