Düzce Gölyaka’da 5,9 büyüklüğünde meydana gelen deprem İstanbul, Bolu, Ankara, Eskişehir, Kütahya, Bursa, Kocaeli, Edirne, Çankırı, Zonguldak, Sakarya illeri ve ilçelerinde hissedildi. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’ndan (AFAD) alınan bilgiye göre Düzce merkezli depremde Marmara, İç Anadolu ve Karadeniz bölgeleri de sallandı. Depremin yaraları sarılırken bölgenin fay hatlarına ilişkin tedbir amaçlı incelemeler de devam ediyor.

Konuyla ilgili ayrıntılı incelemelerden birini ise AFAD Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı görevlisi Yüksek Jeoloji Mühendisi Dr. Ramazan Demirtaş yürütüyor. Demirtaş yaptığı incelemelerden bir kısmını ise sosyal medya hesabından paylaşarak; Devrek Fayına dikkat çekti.

“Henüz Büyük Bir Tehlike Oluşturmuyor”

Devrek fayının henüz büyük bir tehlike oluşturmadığını belirten Demirtaş; ” Düzce Fayı’nın son 2100 yıl içerisinde dört ya da beş deprem ürettiğini belirtmektedirler. Yukarıda söz edildiği gibi, Düzce Fayı minumum 300 yıl, maksimum 800 yıl aralıklarla 12 Kasım 1999 benzeri depremler üretmektedir. Diğer yandan Elmalık Fayı ve Bakacak Fayı, Düzce Fayı ve güneyden geçen KAF arasında birer transfer fayı şeklinde çalışmakta olup, bağımsız büyük depremler üretememektedirler.” dedi.

Yüksek Jeoloji Mühendisi Dr. Ramazan Demirtaş bölgenin aktif faylarına ilişkin verilerini tekrarlama sürelerini şu şekilde sıraladı:

Çilimli Fayı-Yığılca Fayı-Devrek Fayı’nın #deprem tehlikesi

Gerede Segmenti

-En son deprem: 1944 M 7.6

-Yıllık kayma hızı: 16-18mm/yıl

-Tekrarlanma aralığı 270-400yıl

Abant Segmenti

-En son deprem: 1957 M 7.0

-Yıllık kayma hızı: 16mm/yıl

-Tekrarlanma aralığı 250-280yıl

Mudurnu Segmenti

-En son deprem: 1967 M 7.2

-Yıllık kayma hızı: 16-18mm/yıl

-Tekrarlanma aralığı 250-300 yıl

Sapanca-Gölcük Segmenti

-En son deprem: 17.08.1999 M 7.6

-Yıllık kayma hızı: 17-18mm/yıl

-Tekrarlanma aralığı 280-300 yıl

Düzce Segmenti

-En son deprem: 12.11.1999 M 7.2

-Yıllık kayma hızı: 10-12mm/yıl

-Tekrarlanma aralığı 400 yıl

Karadere Segmenti

-En son deprem: 23.11.2022 M 6.0

-17.08.1999 depremine bağlı gelişen deprem

Hendek Fayı

-En son deprem: 1943 M 6.4

23 Kasım 2022 Gölyaka depremi (M 6.0) sonrası Çilimli Fayı (30 km)

Yığılca Fayı (40 km)

Devrek Fayı (30 km)

Elmalık-Bakacak fayları (3 ile 8 km)

bu fayların deprem riski taşıdığına ilişkin bazı açıklamalar yapılmaktadır.

-Elmalık-Bakacak kısmı ile ilgili açıkladım.

23 Kasım 2022 (M=6.0) depremi sonrası özellikle Çilimli fayına stres yüklendiği ve deprem riski taşıdığı belirtilmektedir.

-Ancak bu görüşe katılmak söz konusu değildir.

Çünkü

-23 Kasım 2022 Gölyaka depremi, 17 Ağustos 1999 depremi sırsında kırılmadan kalan kayma açığı olan 12 km uzunluktaki Karadere segmentinde olan orta büyüklükte bir depremdir.

23 Kasım 2022 Gölyaka depremin 6-8 km kuzeyinden geçen Çilimli fayını hareket ettirecek kadar stres yüklemesi söz konusu değildir.

-Ki hemen batısında 1943 yılında M 6.4 büyüklüğünde Hendek depremi oldu.

Hendek depremi Çilimli fayında deprem tetiklemesine yol açmazken, 6-8 km güneyden geçen ve 17 Ağustos 199 depremine bağlı 23 yıl sonra olan 23 Kasım 2022 Gölyaka depreminin Çilimli fayını tetiklemesi söz konusu değildir.

Hendek, Çilimli, Yığılca ve Devrek faylarının yıllık kayma hızı 2-5 mm/yıl olduğunu düşündüğümüzde, bu faylar üzerindeki 6.5 ve daha büyük depremlerin tekrarlanma aralıkları en az 1000 yıl ve üzerindedir.

Diğer yandan 23 Kasım 2022 Gölyaka depremi artçıları fay geometrisine uygun olarak GD’ya Düzce havzasına doğru dağılım göstermektedir.

-Ayrıca kabuk yapısı ve hız modeline göre deprem yerleri ve derinliklerinin 1-5 km arasında hatalı olabileceğini de belirtmek isterim.

Kısacası yukarıda açıkladığım üzere, Çilimli, Yığılca ve Devrek faylarının 23 Kasım 2022 Gölyaka depremi tarafından tetiklenmesi söz konusu değildir. Dolayısyla bu faylarda deprem riski yüksek iddialarına katılmıyorum.

-Coulomb stres analizine bakarsanız öyle olmadığı görülür

Geyve-Mekece-İznik-Gemlik arasında en az 3 parça üzerinde 1065 (957 yıl önce), 1296 (726 yıl önce) ve 1419 (603 yıl önce) yıllarında büyük depremler oldu. Bu segmentlerin yıllık kayma hızı (2 mm/yıl) düşük olduğu için, deprem tekrarlanma aralıkları 1000-1500yıl aralığındadır.

Geyve-Mekece-İznik-Gemlik arasında uzanan üç parça sismik boşluk konumda olup, özellikle 1065 depreminin olduğu parçanın yakından izlenmesi gerekir ki, bu kesimde yoğun deprem araştırmaları yapılmıştır ve yapılmaya devam etmektedir.