Çok sayıda örnek alınacak söz ve davranışıyla tanıdığımız Hâlit KIVANÇ (1925)’ı 26 Ekim 2022 tarihinde kaybettik.
Çok yönü ile insanımız tarafından bilinen ve yaşamı boyunca örnek alınacak özellikler sergileyen ve bırakan sanatçımıza Allah’tan rahmet Türk Milleti’ne ve yakınlarına başsağlığı dilerim. Yeri kolay doldurulamayacak çok yönlü bir sanatçı olarak nitelediğim ender kişilerdendi.
“Hâlit KIVANÇ’ı hangi özelliği ile anlatayım şeklinde düşünceler akşamdan sabaha kadar âdeta içimi kemirdi “dersem abartı yapmış olmam. Onu birkaç özelliği ile anlatacağım. Eski tâbirle yazıyorum sürç-i lisan edersem affınıza sığınırım.
Hayatım boyunca Hâlit Abiyi ve birkaç bence üst kişiyi örnek aldım. Yazı, söyleşi ve anlatımlar başta olmak üzere çok sayıda üstün özellikleri ile onlara üstat adını verdim. Yazı ve anlatım hayatımda bana rehber oldular.Çokları da haklı olarak duayenle vasıflandırdılar.
Halit KIVANÇ’ı, Orhan AYHAN’ı, Orhan BORAN’ı, Murat ÜNLÜ’yü …radyolardan ilk defa 1965 yılından itibaren tanımaya başladım. Aman Allahım ! her biri Türkçeyi ne kadar güzel konuşuyorlardı.
Çocukluğumuzda köy hayatında radyonun dışında haber, eğlence, magazin… kaynağımız yoktu. Radyolardan çok sayıda yerli ve az sayıda da olsa yabancı ülkelerde oynanan maçları dinlemeyi aşrı severdik. Maçları anlatan spikerlerin sesleri halen zihnimde ve kulaklarımı çınlatmaktadır. Bir nebze de olsa Ben,
-onların ağzından İnönü Stadı’ndan, İzmir Alsancak, Stadı’ndan, Cebeci Stadı’ndan, Karagümrük Stadından…selamlar, saygılar, bir pazar günü tekrar sizlerleyiz, önce takımların kadrolarını vereyim …diyeyim.
Maç sunucular, maçları da çok sevdiğimizden dolayı anlatımlarını bize daha sevilir hale getirdiler. Öyle ki orta yaşlılar bile köyde yapılan mahalle maçlarını kenardan anlatırlardı.
Hâlit KIVANÇ’ın anlatımları zihnimizde önemli yer tutmuştu. Anlatımlarındaki tabiilik, İstanbul Türkçesi, batı kökenli yabancı kelimelerin, Ortaasya’dan, Arapça ve Farsça’dan gelen kelimelerin telaffuzu aşırı dikkatimi çekmişti. Onu ve diğerlerini örnek aldım. Mesleğim gereği çok sayıda camii ve dışarda yaptığım anlatımlar dikkatleri celp etti.
Hâlit KIVANÇ’ın maç anlatımları önceleri radyolarda, daha sonraları da radyo ve ekran başındakileri yormadı, kızdırmadı, dinleme ve izlemeden bıktırmadı. O, anlatımlarında sevinçleri ve üzüntüleri dengede tutmasını bildi. Galip geleni abartmadan överdi, yenileni övgüden uzak bırakmazdı. Çok mücadele ettiler, fakat yenilmekten kurtulamadılar gibi. Evet,
Hâlit KIVANÇ, söyleşi, anlatım ve yazılarında dilimizi en doğru kullanan bir spiker, yazar ve normal insandı. TV’de kendisiyle yapılan söyleşide dili yanlış kullananlara çok kızdığını naif şekilde anlatmıştı. O, kültürün kazanılması ve nesillere aktarılmasında dilin önemini, erken kavrayanlardandı. Bu tezimi hâkimliği bırakıp sunuculuk yapması ve 18 kitap ve çok sayıda yazıları ile te’yid edebilirim.
H.K. yazımda ve konuşmalarda dili yanlış kullanmaya aşırı kızdığını bir misalle şu şekilde anlatmıştı.” Çok sayıda sunucu ve yazar ismimi dahi yanlış telaffuz ediyor ve yazıyor. Kimse kusura bakması benim adım Halit değil, Hâlit’tir.”
H.K.ünlü olmak, insanlığa hizmet yapmak, gazetelerde yazı yazmak ,kitap yazmakla belki de fazla para kazanmakla, ülke ülke gezmekle…hiçbir şekilde şımarmadı. Kültürel yapımıza aykırı kılık-kıyafet, demeç ve yaptırımlardan kaçındı. Şöhret sevdalısı olmadı. İnsanımızın istediği yaşamı sundu. Onun yaşamı örnek alınacak
yaşamdı. Şöhreti ve parayı yakalamış çok sayıda insanlara bakıyoruz. Kıyafet, saç sakal, söylem ve yaptırımlar kültürel yapımıza aykırı.
İnsanların kültürel yapıya ters düşen yaşamları var olan kültürleri bozmaktadır. Bunun çeşitli iletişim kanallarıyla artması, kültürel yozlaşmayı daha çok artırmaktadır.
H. KIVANÇ, uzun yıllar bayram sunumları yaptı. Bu sunumların ekranlara sık sık getirilmesi ihtiyaç olarak görülmektedir.
Evet-hayır yarışmaları ile tanıdığımız Erkan YOLAÇ’ın yoğun bakımda olduğunu TV’lerden (27.10.2022) öğrendim. Ona da acil şifalar diliyorum.
Bana göre büyük bir ekol ve okul olan Hâlit KIVANÇ ve arkadaşlarının çalışmaları örnek alınmalıdır. Onu kısaca anahtar mesabesinde anlatmaya çalıştım.
Buluşmak dileği ile…Hoşça kalınız.