Ereğli Kömür Havzası Amelebirliği Biriktirme ve Yardımlaşma Sandığı Danışma Kurulu Toplantısının ilk toplantısı Zonguldak Öğretmenevi’nde başladı. Amelebirliği Biriktirme ve Yardımlaşma Sandığı Danışma Kurulu Toplantısı 29- 30 Kasım tarihlerinde Zonguldak Öğretmenevi’nde yapılacak.
Danışma Kurulu Toplantısına maden işçisi katılmadı ve sadece Amelebirliği yöneticilerinin katıldığı toplantıya davetliler katıldı. Zonguldak Valisi Mustafa Tutulmaz, Amelebirliği yöneticilerine sosyal projelerde ve yardımlarda ‘elinizi cebinize atın’ çağrısı yaptı.
Zonguldak Merkez Öğretmenevinde yapılan Amelebirliği Biriktirme ve Yardımlaşma Sandığı Danışma Kurulu toplantısına Zonguldak Valisi Mustafa Tutulmaz, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Strateji Daire Başkanı Ümit Keser, Personel Genel Müdürü Necip Gülmüş, Uluslararası İş Güvenliği Genel Müdürü Cenk İleri, Genel Maden İşçileri Sendikası (GMİS) Genel Başkanı Hakan Yeşil, Amelebirliği Başkanı Şenol Yücel ve eski başkanlar katıldı.
VALİ TUTULMAZ: “BİRİKİMLERİ İYİ BİR ŞEKİLDE DEĞERLENDİRMEK LAZIM”
Danışma Kurulu Toplantısında konuşan Zonguldak Valisi Mustafa Tutulmaz, “Madencilik zordur ve bunun bilincinde olarak hareket ediyoruz. Bu sandığın kurulması da bu zorluğun bir göstergesidir. Daha Sosyal Güvenlik kavramı piyasada yokken madencilikle ilgili bir sandığın bundan 100 yıl önce kurulması ve bugüne kadar devam ediyor olması çok önemlidir. Bunun şöyle bir ifadesi vardır. Devletimiz de böyle bir sandığı Sosyal Güvenlik Kurumu olmasına rağmen bir tarafta bu sandığı da devam ettirmiş olması buraya verilen önemin bir yansımasıdır. Bunu bu şekilde kabul etmemiz gerekir. Şu anda yapılan istişare toplantısının önemini de kavramalıyız. Elde edilen birikimlerin iyi şekilde değerlendirmesi lazım ki hak sahipleri daha iyi şekilde yararlansın. Ben bugünkü toplantının hayırlı ve uğurlu olmasın diliyorum. Bilhassa sosyal yardımlar anlamında yönetimin biraz daha elini cebine atmasını diliyorum. Yapmak durumunda olduğunuz şehir içindeki yerle ilgili bir an önce karar verilerek ne yapılacaksa bunun yapılması ve ekonomiye kazandırılması açısından biraz daha hızlı hareket etmenizi özellikle tavsiye ediyorum. Bu sürüncemede kalmamalı. Çünkü bunun ekonomik kazanımları ve ekonomik kayıpları büyük oluyor. Onun için acele etmekte fayda var.” dedi.
YEŞİL: “AMELEBİRLİĞİNİN ASIL SAHİBİ MADENCİDİR”
GMİS Genel Başkanı Hakan yeşil, “Üzülerek söylüyorum yine aynı senaryo aynı görüntü, Amelebirliği’nin asıl sahibi olan işçiler salonda yok. Bunu ben görev yaptığım dönemde de yaşadım şimdi de yaşıyoruz. Amelebirliği Cumhuriyet tarihinde kuruldu ve bu sandığı yaşatmak hepimizin görevidir. TTK 7 bin 300 işçi ile mücadele etmeye ve ayakta kalmaya çalışıyoruz. Bunun bin 500 üstünde 6 bin tanesi yer altında. Türkiye Taş Kömürü kurumuna işçi alınması için bir mücadele içindeyiz. 6 bin kişiyle ekonomiye katkı vermeye çalışıyoruz. Elimizdeki 6 bin içi ile ancak kömür ayakların yüzde 32’sini çalışabiliyoruz. Biz bu Kömür ayaklarımızın yüzde 32’sini değil yüzde 60’ını yüzde 70’ini çalışalım istiyoruz.
Türkiye’nin dışarıdan ithal ettiği 39 milyon ton kömürün biraz daha azaltılmasını yurt dışına harcadığımız paraların bizde kalması mı istiyoruz.” şeklinde konuştu.
YÜCEL: “AMELEBİRLİĞİ CUMHURİYETİN İLK SANDIĞIDIR”
Toplantıda konuşan ve Amelebirliği’nin Cumhuriyetin ilk sandığı olduğunu söyleyen Amelebirliği Başkanı Şenol Yücel, “Ereğli Kömür Havzası Amelebirliği Biriktirme ve Yardımlaşma Sandığı Danışma Kurulu toplantısına katılımınızdan dolayı şahsım ve kurumum adına hoş geldiniz diyorum ve sizleri en kalbi duygularımla selamlıyorum. Konuşmama başlamadan önce TTK Amasra Taşkömürü İşletme Müessesinde 14 Ekim 2022 tarihinde meydana gelen elim maden kazası sonucu hayatlarını kaybeden maden şehitlerimize şahsım ve kurumum adına bir kez daha Allahtan rahmet, yakınlarına başsağlığı dilerim. Bir ülkenin gelişmişlik ve refah düzeyi o ülkenin sosyal güvenlik olanaklarının gelişmişliği ve yaygınlığıyla ölçülmektedir. Sosyal Güvenlik; toplumunun bütün bireylerine eşit olarak ekonomik bakımından ve sosyal açıdan güven altına alınmasını amaçlayan birbirleri arasında sıkı birlik ve uyum kurulmuş bir sistemler bütünü olarak tanımlanmaktadır. Buradan bakıldığında Amelebirliği Cumhuriyetin kurduğu ilk Sosyal Güvenlik Kurumu’dur. Kurulduğu tarihten günümüze kadar gecen süreçte Amelebirliği sosyal politikaların içinde bulunduğu dönemin ekonomik ve siyasal koşullarından etkilenerek bugünkü özeliğini kazanmıştır. Sandığımız; 10 Eylül 1921 tarihinde yürürlüğe giren 151 sayılı ve ‘Ereğli Havza-i Fahmiyesi Maden Amelesinin Hukukuna Mütealik Kanunu’ ile temelleri atılmış ve ilgili kanunun 4. maddesine istinaden 22 Temmuz 1923 tarihinde Bakanlar Kurulu tarafından onaylanarak 2608 Sayılı Kararname ile kurulmuş Cumhuriyetimizin anıt kurumlarındandır. Amelebirliği idari ve mali acıdan özerk ve tüzel kişiliğe sahip Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı bir kuruluştur. Sandığımız; Zonguldak Taş Kömürü Havzasında çalışan madencilerin çalışma koşularının düzenlenmesinde bir çığır açmıştır. Günümüze bakıldığında son derece doğal bir hakmış gibi görünen ancak o günkü koşularda emekçinin yaşamında devrim niteliğinde değişim sağlayan yenilikler getirmiştir.
Bu kapsamda; “İşçi yararı” diye kavramın ilk kez resmi belgelerde yer almasını, Taş Kömürü havzasında Amele Koğuşları (pavyon) ve banyoların yapılmasını, Zorla çalıştırılma ve angaryanın yasaklanmasını, 18 yaşından küçük çocukların ocaklarda çalışmasının yasaklanmasını, Puantaj defterlerin tutulmasını, Günlük çalışma saatlerinin belirlenmesini, Fazla mesai, taban ücretinin belirlenmesini, Eğitim zorunluğu gibi çağdaş iş hukukuna ait ilkelerin resmi belgelere sokulmasını, Ücretsiz tedavi, iş yeri ve bölgelerde hastane, eczane ve tıbbi görevlileri buldurması zorunluluğun getirilmesini, Tazminat hakkı gibi sosyal güvenlik kavramlarının resmi belgelere sokulmasını sağlamış ve ayrıca işçi-işveren ilişkilerini uygar esaslara göre düzenlenmesinde, öncü bir kuruluş olmuştur.
Amelebirliği; sosyal güvenlik, sağlık, sendika, iş güvenliği ve eğitim ile ilgili yasaların çıkarılmasına ve bu mevzuatlara esas ihtisas kurum ve kuruluşların kurulmasına kadar yukarıda bahsedilen işlemleri bir görev doğrultusunda yerine getirmiştir. Kurumumuzun yönetmelik, yönerge tebliğ gibi mevzuatları günün koşullarına göre yeniden düzenlemiş ve bu günkü yapısıyla üyelerine; geçici iş göremezlik yardımı, öğrenim yardımı, son yardım, iş kazaları yardımları, iş kazaları malüliyet aylığı , iş kazaları maluliyet toptan ödemesi, iş kazaları hak sahipleri aylığı, iş kazaları öğrenim yardımı, ödünç para yardımı, evlilik ve doğum yardımı, gayrimenkul ikraz yardımı, misafirhane hizmeti gibi sosyal yardımlar sunan biriktirme ve yardımlaşma sandığı olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. Cumhuriyetin ilk sosyal güvenlik kurumu olan ve 22 Temmuz 2023 tarihinde 100. yaşına girecek bu anıt kurumun tarihsel sürecine bakıldığında 2000’li yıllardan sonra ilimizin sosyal politikaları içinde fazlaca yer almadığını görmekteyiz. Temennim önümüzdeki yılda 100. yaşına girecek olan Amelebirliği’nin bilhassa gençlere tanıtılmasını sağlayacak ve gelecek kuşaklara ulaştırabilecek aktivitelerde bulunulmalı, biriktirmenin yanında asıl amacı yardımlaşma olan bu kutsal kurumu daha etkin, üretken ve verimli hale getirilmeli, ilimizin sosyal ve kültürel sürecinde de ön plana çıkarmalıyız. Amalebirliği biriktirme ve yardımlaşma Sandığı organlarından biri olan Sandık Danışma Kurulu; sandığın son bir yılına ait yapılan tüm çalışmaları ve bir sonraki çalışma programını inceler ve sandığın işlevi ve hesapları hakkında önerilerde bulunur.” dedi.